Η αγάπη των Ολλανδών για τα ποδήλατα είναι δεδομένη και δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Οι άλλοτε τρομεροί θαλασσοπόροι, ενέταξαν το ποδήλατο στην στεριανή καθημερινότητά τους. Η μακρά ποδηλατική παράδοση της χώρας, ξεκινά από τα πρώτα χρόνια της κατασκευής των δικύκλων. Οι ντόπιοι τα αγάπησαν και πλέον είναι περισσότερα από τους κατοίκους.
Η χώρα είναι κατά βάση πεδινή, με το υψηλότερο σημείο της να είναι μόλις 321 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Τούτο το γεγονός ευθύνεται κατά μεγάλο βαθμό για τη δημοφιλία των δίτροχων. Το ποδήλατο αποτελεί έναν έμπιστο φίλο και συνεργάτη των ντόπιων και ουδείς θα μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό του, δίχως το δίτροχο κολλητό του.
Από τούτη την ποδηλατική μανία δε θα μπορούσε να μην επηρεαστεί και η πρωτεύουσα της χώρας. Πως θα ήταν δυνατόν άλλωστε να συνέβαινε κάτι τέτοιο, σε μια πόλη που αποτελεί υπόδειγμα ρυμοτομίας και ποδηλατικής κουλτούρας. Το Άμστερνταμ διαθέτει πλούσιο δίκτυο ποδηλατοδρόμων και η ζωή των ντόπιων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα δίκυκλα. Όλα τα παραπάνω στοιχεία συνέβαλαν, ώστε να θέλω να ζήσω την εμπειρία της ποδηλασίας στη χώρα που γνωρίζει το ποδήλατο καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη. Στη γωνιά της Ευρώπης όπου το πεντάλ είναι η προέκταση των υποδημάτων των κατοίκων, προσπάθησα να μυηθώ στην πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα, ποδηλατομανία.
Οι λύσεις που έχει ένας επισκέπτης, για να βρει ένα ποδήλατο στα μέτρα του είναι αρκετές. Πάμπολλες εταιρείες ενοικίασης βρίσκονται ολόγυρα και είναι εξαιρετικά εύκολο να καβαλήσεις ένα εξ’αυτών και να ξεχυθείς στους δρόμους. Είναι σώφρων από πλευράς ταξιδιώτη να αντιληφθεί, όσο αυτό είναι δυνατό, την νοοτροπία των ποδηλατών καθώς και τον άτυπο κώδικα ποδηλατικής κυκλοφορίας που υπάρχει στη χώρα.
Κάπως έτσι και ο υπογράφων, μιας και περπάτησε αρκετά χιλιόμετρα στην πόλη τις πρώτες δύο μέρες, πήρε μια μικρή ιδέα του φρενήρη ποδηλατικού ρυθμού. Την τρίτη μέρα, εφοδιασμένος με καλή διάθεση και περίσσιο θράσος, ενοικίασε ένα εξ’αυτών. Οι τιμές και οι ώρες ενοικίασης ποικίλουν. Προσωπικά πλήρωσα 10 ευρώ για τρίωρη ενοικίαση, εφόσον τους άφησα την αστυνομική μου ταυτότητα . Μπορεί κανείς να νοικιάσει για μία ώρα, τρεις, έξι, μια μέρα ή και περισσότερες. Υπάρχουν επίσης και οργανωμένες ποδηλατικές ξεναγήσεις στην πόλη, που κοστίζουν κάτι παραπάνω. Το θεώρησα περιττό, αλλά πολλοί επιλέγουν να ποδηλατήσουν παρέα με ντόπιο συνοδό, μαθαίνοντας ταυτόχρονα πολλά ιστορικά στοιχεία της πόλης.
Η αρχή λοιπόν έγινε. Με χαρά ανέβηκα σε ένα κομψό ποδήλατο πόλης, ολλανδικού τύπου και οδηγήθηκα σε μια λωρίδα ποδηλατοδρόμου. Τα δύο πόδια στο πεντάλ, τα δάχτυλά στα φρένα, το μυαλό παντού τριγύρω και ο αντίχειρας ή κατά κόσμον μεγάλο δάχτυλο, μόνιμα στο κουδουνάκι. Είναι περιττό να αναφέρω πώς το εν λόγω ποδηλατικό εξάρτημα είναι άκρως απαραίτητο και εξίσου σημαντικό με τα φρένα. Ο επισκέπτης περισσότερο το ακούει παρά το χρησιμοποιεί, καθώς οι ρυθμοί των ντόπιων, καβάλα στα ποδήλατα τους είναι ξέφρενοι. Όσο και να νομίζει κανείς ότι τον χαιρετούν ή τον φλερτάρουν κάνει λάθος, πιθανότατα τον κάνουν μια εξευγενισμένη παρατήρηση υπό ήχους κωδώνων.
Στην Ολλανδία ο ποδηλάτης έχει περισσότερα δικαιώματα από τους λοιπούς οδηγούς και πάντοτε έχει προτεραιότητα. Τούτο καλό είναι να το γνωρίζουν όσοι σκέφτονται να οδηγήσουν αυτοκίνητο στους δρόμους μιας ολλανδικής πόλης. Για τους δόλιους τους πεζούς θα ήταν καλό να μην κάνω ουδεμία αναφορά, γιατί πολύ απλά δεν έχουν κανένα δικαίωμα. Όμως θα τολμήσω να πω πως αν υπήρχε μια νοητή γραμμή διαχωρισμού των πολιτών σε κάστες, οι πεζοί θα ήταν στην κατώτατη εξ’αυτών ή αλλιώς θα ήταν το θήραμα με το οποίο τρέφονται όλα τα πρωτεύοντα. Μια ταπεινή σκνίπα σε μια χώρα εντόμων.
Οι καβαλάρηδες των ποδηλάτων δεν το έχουν σε τίποτα να τον πατήσουν και να τον βρίσουν, αν “τολμήσει” να τους κόψει το δρόμο. Από την άλλη πλευρά, οι οδηγοί των λιγοστών αυτοκινήτων που κινούνται στην πόλη του Άμστερνταμ ορισμένες φορές παρκάρουν επάνω στα πεζοδρόμια, με αποτέλεσμα ο πεζός ή να ρισκάρει τη ζωή του στον ποδηλατόδρομο ή να προτιμήσει να βουτήξει σε κάποιο κανάλι και να συνεχίσει κολυμπώντας. Θεωρώ πως οι ντόπιοι ποδηλάτες με την έπαρση και το θράσος που διαθέτουν, κάλλιστα θα μπορούσαν να περάσουν πάνω από κάποιον ανυποψίαστο τουρίστα, που τόλμησε να σταματήσει για να τραβήξει μια φωτογραφία. Αν πάλι δεν ποδηλατείς με θράσος, κινδυνεύεις να παρασυρθείς από τους ποδηλάτες που σε ακολουθούν. Όπως και να έχει θέλει προσοχή από όποια πλευρά και αν είσαι. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως το 1/3 των τροχαίων δυστυχημάτων στη χώρα, έχουν θύματα ποδηλάτες. Το κράνος είναι μια λέξη που δεν υπάρχει στο λεξιλόγιο των Ολλανδών, το οποίο συνήθως ,δε φορούν ούτε οι οδηγοί των scooter. Τα συγκεκριμένα δίτροχα κυκλοφορούν και αυτά στις ποδηλατολωρίδες ανενόχλητα, δίχως να ελαττώνουν ταχύτητα.
Το προσωπικό μου ποδηλατικό τρίωρο ευτυχώς δεν είχε ευτράπελα. Εφοδιασμένος με το προαναφερθέν θράσος και με μάτια δεκατέσσερα, πέρασα ένα όμορφο απομεσήμερο. Η αλήθεια είναι ότι όσο και να περπατήσεις την πόλη, δε θα ανακαλύψεις ορισμένα σημεία που θα εντοπίσεις μονάχα με το ποδήλατο. Οι δρόμοι του Άμστερνταμ είναι ιδανικοί για ποδηλασία και οι ανηφορικές κλίσεις είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Οι Ολλανδοί είναι επίσης ειδήμονες στην κατασκευή ποδηλάτων και κάθε πενταλιά είναι άνετη και ξεκούραστη. Καταπίνοντας λοιπόν τα χιλιόμετρα το ένα μετά το άλλο, ανακάλυπτα όμορφες γωνιές τούτης της εξαιρετικής πόλης. Έχοντας πλέον πάρει τον αέρα, ένιωθα σαν ντόπιος. Όταν μάλιστα μια κυριούλα μου ζήτησε μια πληροφορία στα ολλανδικά, έξω από το μουσείο του Van Gogh, ένιωσα πλέον δημότης του Άμστερνταμ.
Το ποδήλατο είναι το μέσο που αρμόζει στο Άμστερνταμ. Θαρρεί κάνεις πως οι ντόπιοι μαθαίνουν πρώτα να ποδηλατούν και μετά να περπατούν. Είναι επίσης φανερό ότι τα παιδάκια, ήδη από βρεφική ηλικία συνηθίζουν να κινούνται πάνω σε ρόδες, μιας και κουβαλιούνται από τους γονείς τους σε ειδικά ποδηλατικά καλάθια, που βρίσκονται μπροστά από τον οδηγό. Η καθημερινότητα του μέσου Ολλανδού είναι συνυφασμένη με τα δίκυκλα. Είναι σύνηθες να βλέπει κανείς κοπέλες με βραδινά ρούχα, νεαρούς με κοστούμι, ηλικιωμένους και κάθε λογής πολίτη να ποδηλατεί. Δίχως υπερβολή η πόλη στερείται από χώρους στάθμευσης ποδηλάτων. Είναι τόσα πολλά με αποτέλεσμα κάθε γέφυρα, δέντρο, κάγκελο να έχει δεμένο πάνω του κάποιο δίτροχο.
Σε μια πόλη όπου τα ποδήλατα είναι περισσότερα από τους ανθρώπους, θα ήταν αδύνατο να μη λάβω μέρος σε τούτο το ποδηλατικό πάρτυ. Έχοντας νιώσει την ποδηλατική λατρεία της Στοκχόλμης, της Κοπεγχάγης του Αμβούργου και άλλων πόλεων, ομολογώ πως αυτό που συμβαίνει στο Άμστερνταμ είναι κάτι το ξεχωριστό. Το ποδήλατο είναι ένδειξη πολιτισμού και πράγματι ταιριάζει γάντι σε τούτη την ευγενική πόλη.
Για τη διαμονή σας στην πόλη, ρίξτε μια ματιά στη Booking.