Μια ανάσα από τις εκβολές του Στρυμόνα και μερικές εκατοντάδες μέτρα από το στιβαρό Λέοντα της Αμφίπολης, βρίσκεται ο μαρτυρικός οικισμός των Νέων Κερδυλλίων στο νομό Σερρών. Ένα ήσυχο χωριό της Μακεδονίας που τίποτα πλέον δε θυμίζει το αιματοβαμμένο παρελθόν του.
Αν ανατρέξουμε μερικές δεκαετίες πίσω και συγκεκριμένα στα χρόνια της κατοχής, θα βρεθούμε ιστορικά αντιμέτωποι με αρκετές απάνθρωπες ενέργειες των γερμανών κατακτητών. Μία από τις χαρακτηριστικότερες εξ’ αυτών διαδραματίστηκε στα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλλια στις 17 Οκτωβρίου 1941. Τότε που 250 πάνοπλοι Γερμανοί στρατιώτες εισέβαλαν αιφνιδιαστικά στους δύο οικισμούς, συγκέντρωσαν όλο τον αντρικό πληθυσμό από 16 έως 60 ετών και τον εκτέλεσαν με συνοπτικές διαδικασίες. Τούτη η φρικαλεότητα που δεν υπάγεται σε κανένα πολεμικό δίκαιο, θεωρήθηκε από τις αρχές ως μια μορφή αντιποίνων, για τη βοήθεια που παρείχαν οι κάτοικοι στις αντάρτικες ομάδες που δρούσαν στην περιοχή. Όσοι γέροντες απέμειναν εν ζωή, χρησιμοποιήθηκαν για το σκάψιμο, ώστε να ανοιχτούν οι τάφοι για τα πτώματα και ο τραγικός απολογισμός έλεγε, 234 νεκροί. Το ολοκαύτωμα των Κερδυλλίων θεωρείται η πρώτη ομαδική εκτέλεση αμάχων από τα στρατεύματα κατοχής στην Βόρεια Ελλάδα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα χωριά δεν κατοικήθηκαν ξανά και οι εναπομείναντες κάτοικοι έκτισαν το 1955 το σύγχρονο οικισμό των Νέων Κερδυλλίων.
Τα χρόνια πέρασαν αλλά η μνήμη είναι αδύνατον να σβήσει. Έτσι λοιπόν, 76 χρόνια μετά , στη θύμηση όλων αυτών των θυμάτων διοργανώθηκε στο σχετικά νεοσύστατο οικισμό των Νέων Κερδυλλίων, ένας αγώνας δρόμου για την μνήμη όσων αδίκως χάθηκαν. Με το σύνθημα “Δύο χωριά, μία θυσία” πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε στην πλατεία του χωριού για να συμμετάσχει σε ένα συναισθηματικά φορτισμένο αθλητικό γεγονός με ιστορικό υπόβαθρο. Περίπου 150 δρομείς θα έτρεχαν τα 10 ασφάλτινα χιλιόμετρα του αγώνα και εφόσον η διοργάνωση ήταν υπό την εποπτεία των ενόπλων δυνάμεων, αρκετοί σπουδαστές και στελέχη της ΣΜΥ και της ΣΣΑΣ, έλαβαν μέρος στον αγώνα θυσίας.
Στο αγωνιστικό κομμάτι, η διαδρομή ίσως να φαίνεται μικρή για τους έμπειρους δρομείς αποστάσεων, είναι όμως ένα απαιτητικό 10άρι μιας και τα υψομετρικά του ξεπερνούν τα 300 μέτρα. Τα πρώτα 5 χιλιόμετρα αποτελούν ουσιαστικά μια απαιτητική επίπονη ανηφόρα, κατά την οποία ο αθλητής από το υψόμετρο των 10 μέτρων φτάνει στα 300 μέτρα. Στο υψηλότερο σημείο του αγώνα οι αθλητές συναντούν το εμβληματικό μνημείο πεσόντων, με τους δυο ολόλευκους σταυρούς που στέκουν για να θυμίζουν το μαρτυρικό παρελθόν. Είναι αλήθεια πως παρ όλη την κούραση της ανάβασης, η θέα ανταμείβει τον αθλητή. Έπειτα από την αναστροφή, το δρομέα πλέον περιμένουν πέντε γρήγορα χιλιόμετρα, εξίσου απαιτητικής κατάβασης. Όλο το μήκος της διαδρομής αποτελείται από ασφάλτινο τερέν και κατά μήκος της, οι δρομείς απολαμβάνουν τους όμορφους ελαιώνες της περιοχής. Ο καιρός ήταν γενικά καλός για τρέξιμο με αρκετό αέρα σε όρισμένα σημεία της δαδρομής. Ο αγώνας διέθετε ένα σταθμό για υδροποσία , τον οποίο συναντάμε δύο φορές, στο 3,5 και στο 6,5 χιλιόμετρο αντίστοιχα. Οι εθελοντές ήταν άριστοι και ο αγώνας άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις στους δρομείς. Το χωριό στο σύνολο του αγκάλιασε την προσπάθεια των διοργανωτών, στην μνήμη των παππούδων τους, όπως μας είπαν.
Λένε πως ο λαός που ξεχνά την ιστορία του δεν μπορεί να έχει μέλλον. Το παρελθόν δε σβήνει και δίχως ίχνος μίσους και εκδικητικών συναισθημάτων οφείλουμε να τιμούμε την μνήμη όλων αυτών των πεσόντων. Η θυσία τους δεν πρέπει να ξεχαστεί και επιβάλλεται να μας γίνει μάθημα ώστε να μην επαναληφθούν αντίστοιχα περιστατικά στο μέλλον.
Ο πρώτος δρόμος θυσίας πέρασε στο παρελθόν και στέφθηκε με επιτυχία. Η συμμετοχή για τους αθλητές ήταν δωρεάν και μετά το τέλος του Δρόμου θυσίας ακολούθησε αγώνας ενός χιλιομέτρου για τα παιδιά του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Όσο για τον πλούσιο μπουφέ που μας ετοίμασαν οι γυναίκες του χωριού, θα παραθέσω μια φωτογραφία παρακάτω ώστε να μιλήσει από μόνη της. Ο αγώνας ελπίζουμε να γίνει θεσμός και θα είμαστε εκεί να στηρίζουμε τέτοιες ενέργειες.
Η εκκίνηση του παιδικού αγώνα
Τμήμα του υπέροχου μπουφέ
