Ένα ανοιξιάτικο τριήμερο ήταν ιδανικό για μια μικρή βαλκανική εξόρμηση με δύο φίλους. Με κύριο προορισμό μας την Κορυτσά και ένα μικρό πέρασμα από το Μοναστήρι πήραμε μια μικρή γεύση των νοτιοδυτικών Βαλκανίων.
Είναι μια από τις αρχαιότερες πόλεις στην επικράτεια της Βόρειας Μακεδονίας, έχοντας ιδρυθεί ως Ηράκλεια Λυγκηστίς στα μέσα του 4ου αιώνα π.Χ. από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας.
Το άλλοτε Μοναστήρι και νυν Μπίτολα, είναι μια επαρχιακή πόλη που αριθμεί περίπου 70000 κατοίκους. Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της γειτονικής χώρας, πολύ κοντά στα ελληνικά σύνορα. Γνωστή σε όλους μας από τα βιβλία ιστορίας του σχολείου, το Μοναστήρι κατά τους βαλκανικούς πολέμους, υπήρξε μήλο της Έριδος για πολλούς αντιμαχόμενους. Υπήρξε επίσης και αιτία σύγκρουσης μεταξύ του αρχιστράτηγου πρίγκηπα Κωνσταντίνου, ο οποίος επέμενε να διασφαλίσει τα βόρεια σύνορα, καταλαμβάνοντας το, και έπειτα να οδηγήσει το στράτευμα προς τη Θεσσαλονίκη και του Βενιζέλου, ο οποίος στην ουσία τον διέταξε να μεταφέρει τα στρατεύματα κατευθείαν στη νύμφη του Θερμαϊκού που βρισκόταν υπό τον κίνδυνο βουλγαρικής επίθεσης.
Γεγονός αποτελεί πως τον περασμένο αιώνα είχε το προσωνύμιο ως η πόλη των προξενείων, μιας και υπήρξε εμπορικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής κατά την Οθωμανική περίοδο και πολλές χώρες διατηρούσαν προξενικές αρχές στην πόλη. Αν είχε μιλιά ο ποταμός Υδραγόρας (Ντραγκόρ) θα μας έλεγε για τα στρατεύματα που έχουν παρελάσει πλάι του, για τα διοικητικά χέρια που άλλαξε καθώς για το πλήθος ξένων γλωσσών που άκουσε κατά το πέρασμα των ετών.
Στις ημέρες μας εξαίροντας το πεζοδρομημένο κέντρο της και το Σιρόκ Σοκάκ, τίποτα δε θυμίζει την αίγλη του παρελθόντος. Ίσως είχα ανεβάσει λιγάκι τον πήχη των προσδοκιών μου, αλλά αντίκρισα μια τυπική σλαβική επαρχιακή πόλη. Ενδεχομένως έπαιξε ρόλο και η βροχή που έκανε την ήδη μουντή πόλη να μοιάζει πιο καταθλιπτική, αλλά ελάχιστα ήταν τα σημεία, στο κεντρικό τμήμα της πόλης, που με γοήτευσαν.
Είναι πράγματι γεγονός πως τι Μοναστήρι υπήρξε σπουδαίο εμπορικό πέρασμα και σταυροδρόμι πολιτισμών. Έλληνες, Σλάβοι, Εβραίοι, Οθωμανοί, Βλάχοι, Αλβανοί και πολλοί ακόμη ζούσαν αρμονικά επί αιώνες. Στις ημέρες μας νιώθει κανείς τούτο το μείγμα μέσω της αρχιτεκτονικής και των μνημείων. Η συνύπαρξη χριστιανισμού, κομμουνιστικού παρελθόντος και ισλάμ είναι εμφανής.
Οι ντόπιοι από την άλλη μοιάζουν να έχουν την ίδια αγάπη που έχουμε κι εμείς με τα καφέ. Μιας και ήταν Κυριακή, όλες οι καφετέριες του κέντρου ήταν ασφυκτικά γεμάτες με το τσιγάρο μέσα σε αυτές να μοιάζει σχεδόν υποχρεωτικό. Θύμισε παλαιότερες δικές μας εποχές. Τα μερικές δεκάδες χιλιόμετρα που χωρίζουν την πόλη από το μεθοριακό σταθμό της Νίκης, κάνουν το Μοναστήρι έναν πολύ δημοφιλή προορισμό για ολιγοήμερες ή ακόμα και για ημερήσια εκδρομή. Τα ελληνικά τα ακούς γύρω σου, με τον τουρισμό να αποτελεί μία από τις κυριότερες πηγές εσόδων της πόλης.
Σίγουρα το Μοναστήρι δεν είναι η πόλη που θα σε αφήσει άφωνο. Όπως κάθε μέρος έχει και αυτό κάτι να σου δώσει. Όταν μάλιστα είσαι και λάτρης της ιστορίας, γοητεύει το έντονο παρελθόν της και σε προκαλεί να περπατήσεις στα μέρη που έπαιξε σημαντικό ρόλο στο του της ιστορίας. Εκεί όπου ξεκίνησε η ιστορία του βαλκανικού κινηματογράφου από τους αδερφούς Μανάκη από την Αβδέλλα Γρεβενών και εκεί που ακόμη δεν γνωρίζουμε ποια θα ήταν τα σύνορα της χώρας μας αν ο αρχιστράτηγος δεν υπάκουε στην εντολή του Βενιζέλου.
Αν αναζητάτε καταλύματα στην περιοχή θα πρότεινα να ελέγξετε τις προσφορές της Booking.
