Μέρες τώρα προσπαθούσα να φανταστώ την παράγραφο που θα προλόγιζε τούτο το κείμενο. Σκεπτόμουν πως θα έπρεπε να ήταν σύντομη και κατατοπιστική. Μάταια όμως. Ήταν αδύνατον να αποτυπώσω τα συναισθήματα ενός συναρπαστικού αγώνα υπεραποστάσεων στα βουνά της Ροδόπης βάζοντας μερικές λέξεις στη σειρά. Έτσι λοιπόν από την ηρεμία του σπιτιού μου και με κάθε μυική ομάδα του σώματος μου, γλυκά καταπονημένη, προσπάθησα να οργανώσω τις χιλιάδες σκέψεις που κατέκλυσαν το μυαλό μου, όλο αυτό το αγωνιστικό διήμερο στο βουνό.
Είναι αλήθεια πως η Ροδόπη δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ορεινός όγκος στην Ελλάδα και κατακλύζεται από τεράστιες δασικές εκτάσεις. Ιδανικό σκηνικό για ορεινό αγώνα. Σε εκείνη της γωνιά της πατρίδας μας, μοιραία γεννήθηκε το Rodopi Challenge (RO.C) , ένας αγώνας 50 μιλίων, άμεσος απόγονος του φθινοπωρινού RO.U.T των 100 μιλίων.
Άλλοι τον ονομάζουν αγώνα των συναισθημάτων, άλλοι του προσδίδουν τον τίτλο του εισαγωγικού αγώνα στις ultra αποστάσεις. Όπως και να το δει κανείς, όλα τα παραπάνω ισχύουν. Πρόκειται για έναν απαιτητικό αγώνα 82 χιλιομέτρων, με 4.200 μετρά θετική υψομετρική διαφορά. Μία δοκιμασία που ξεκινά στις 6 το πρωί και τυπικά τελειώνει τα μεσάνυχτα της ίδιας ημέρας. Ένας αγώνας στόχος για πάμπολλους φίλους του ορεινού τρεξίματος. Φέτος μάλιστα 110 νεοεισελθόντες στους αγώνες ultra, ήρθαν να προστεθούν στους 170 εμπειρότερους, σε τούτη τη γιορτή των υπεραποστάσεων.
Το δασικό χωριό του Ερυμάνθου, στα ορεινά το νομού Ξάνθης πλημμύρισε από κόσμο. Μια πολύχρωμη παλέτα από σκηνές διαφόρων τύπων, απλώθηκε σα χαλί μπροστά από τα ξύλινα σπίτια. Παντού τριγύρω αθλητές, εθελοντές και συνοδοί να προσμένουν με ανυπομονησία την πολυαναμενόμενη εκκίνηση. Ο κάθε ένας από τους δρομείς είχε θέσει και το δικό του στόχο. Ανάλογα με την δρομική τους εμπειρία, άλλοι κυνηγούσαν το 10ωρο, το 12ωρο το 15ωρο, ή απλώς ήλπιζαν σε έναν υγιή και αξιοπρεπή τερματισμό, συνοδεία του ήχου των κουδουνιών.
Όλοι υπολόγιζαν ότι θα δώσουν μία μάχη με το εαυτό τους, μετρώντας παράλληλα τις ψυχικές και σωματικές τους δυνάμεις. Παράλληλα γνώριζαν ότι για να περάσουν τη γραμμή του τερματισμού και για να νιώσουν τη θερμή αγκαλιά του Χρήστου Κατσάνου, έπρεπε να υπερκεράσουν εμπόδια. Ήξεραν ότι ο στόχος δε θα ήταν εύκολος και ο κάθε ένας είχε θέσει εθελοντικά τον εαυτό του σε τούτη τη δοκιμασία.
Όσο η ανατολή του ήλιου πλησίαζε, τόσο βάδιζαν προς την αφετηρία, σαν πολύχρωμα έντομα με φακούς στο κεφάλι οι δρομείς. Πιστή στο ραντεβού της η διοργάνωση σήμανε την έναρξη του αγώνα στις 6 ακριβώς και το δρομικό ποτάμι ξεχύθηκε.
Είναι πράγματι γεγονός πως ο RO.C έχει την εξής ιδιαιτερότητα. Είναι από τους λίγους αγώνες, που ξεκινούν με κατηφορική κλίση, έπειτα διαγράφουν μια παλίνδρομη πορεία. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα τα τελευταία χιλιόμετρα να αποτελούνται κυρίως από ανηφορικά σημεία.
Πιο λεπτομερώς, τα πρώτα 41 χιλιόμετρα του αγώνα έχουν περίπου 1500 μέτρα θετικών υψομετρικών διαφορών και η επιστροφή της διαδρομής έχει περίπου 2700 μέτρα υψομετρικών διαφορών. Με λίγα λόγια, ότι κατεβαίνει, ανεβαίνει. Έτσι η επιστροφή γίνεται δυσκολότερη. Από τη μία ο αθλητής είναι αισθητά πιο καταπονημένος και από την άλλη ο βαθμός δυσκολίας αυξάνεται , λόγω της μεγαλύτερης ανάβασης. Εύκολα καταλαβαίνει κάποιος πως χρειάζεται άριστη διαχείριση δυνάμεων, για να αντεπεξέλθει σε έναν τέτοιον αγώνα. Μόνο με την εμπειρία θα καταφέρει κανείς να μην ξεγελαστεί και να κρατήσει δυνάμεις στο ευκολότερο, πρώτο μισό της διαδρομής.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα, οι δασικοί δρόμοι έδιναν τη θέση τους στα όμορφα μονοπάτια, τα οποία ήταν σε άριστη κατάσταση. Η ξηρασία των τελευταίων ημερών και η ζέστη κατά τη διάρκεια του αγώνα, έκαναν αισθητή την παρουσία τους, κυρίως στα πιο γυμνά σημεία του αγώνα. Για καλή μας τύχη μεγάλο τμήμα της διαδρομής περνά μέσα από δάση φυλλοβόλων δέντρων και η σκιά που μας παρείχαν ήταν πολύτιμη.Η άγρια φύση οργίαζε. Τα τρεχούμενα νερά μας συντρόφευαν σε πολλά τμήματα του αγώνα και η ομορφιά του τοπίου ήταν απερίγραπτη.
Επίσης, είμαι ίσως από τους λίγους τυχερούς που συνάντησα ένα πανέμορφο και ταχύτατο ζαρκάδι, στο 20ο χιλιόμετρο του αγώνα. Εκεί όπου ακόμα το μυαλό ήταν καλά τοποθετημένο στο κεφάλι και σίγουρα δεν επρόκειτο για παραίσθηση. Ελάχιστοι θα μπορούσαν να αρνηθούν ότι ο εγκέφαλος δεν κάνει περίεργα παιχνίδια στις μεγάλες αποστάσεις. Είναι ο υπ’αριθμόν ένας κινητήριος δύναμη και δίχως σωστή χαλιναγώγηση, η πορεία του αγώνα μπορεί να αλλάξει σε δευτερόλεπτα. Ο πόνος στο κορμί σίγουρα θα είναι πιστός σου σύντροφος και συνοδοιπόρος. Οφείλεις να συμπορευτείς με αυτόν και να τον πιάσεις κουβέντα. Μόλις τον κάνεις να νιώσει ότι είναι αδύναμος, είσαι σε καλό δρόμο. Υποτίμησε τον και προχώρα. Αυτό που θα σε οδηγήσει ακόμη παραπέρα είναι το μυαλό και το γράφω με υπευθυνότητα, παρά την απειροελάχιστη εμπειρία μου στους αγώνες ultra.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό ενός τέτοιου αγώνα , είναι πως ο αθλητής βρίσκεται σε μια κατάσταση ημιαυτονομίας. Αναλυτικότερα, ο δρομέας οφείλει να κουβαλά πάνω του τα απαραίτητα εφόδια. Από νερό και τροφή, μέχρι επιπλέον ζευγάρι ρούχα και φακό. Φυσικά δεν είναι στο έλεος του θεού, αλλά οι στάσεις του αγώνα είναι στο σύνολο τρεις και απέχουν αρκετά χιλιόμετρα μεταξύ τους. Μάλιστα σε δύο από αυτά τα σημεία, στο σταθμό της Πρασινάδας που τον συναντάμε δύο φορές, στο 27ο και στο 55ο χιλιόμετρο, όλοι οι δρομείς έχουν αφήσει ένα drop bag με προσωπικά τους αντικείμενα που ενδεχομένως να χρειαστούν στον αγώνα. Ο αγωνιζόμενος απαιτείται να είναι εν μέρει αυτάρκης, αλλά και να δέχεται απλόχερα τις υπηρεσίες των Εξαιρετικών εθελοντών, όπου αυτό είναι επιτρεπτό.
Σίγουρα το ρητό που μας έλεγαν “Όπου δεις φαΐ κάτσε και όπου δεις ξύλο φύγε”, το γνωρίζετε. Φυσικά το γνώριζε και ο υπογράφων, αλλά δεν το έδωσε και ιδιαίτερη σημασία στους σταθμούς που ήταν υπερπλήρεις, εφοδιασμένοι με όλα τα καλούδια. Ένιωθε χορτάτος και δεν ήθελε να κολατσίσει λιγάκι στους σταθμούς της Πρασινάδας και της Ζαρκαδιάς, αρκέστηκε στο να γευτεί λίγο πορτοκάλι και ένα κομματάκι σοκολάτα, πόσο λάθος.
Όταν μάλιστα έχεις ακούσει όλους τους εμπειρότερους, καθώς και την ομάδα της διοργάνωσης να αναφέρουν πως ο αγώνας στην ουσία ξεκινά στο 60ο χιλιόμετρο, δεν κάνεις το λάθος να προχωρήσεις υποσιτισμένος. Οι σκοτοδίνες βρίσκονται κάπου εκεί στο δάσος και σε περιμένουν. Όταν οι ζαλάδες και οι δυσφορίες σε συντροφεύσουν, ίσως να είναι πολύ αργά.
Είναι αλήθεια πως είχα ακούσει για περιστατικά, πως ξαφνικά ενώ ο δρομέας νιώθει καλά, τα πάντα γύρω του θολώνουν. Ήρθε η ώρα να το ζήσω και εγώ, έτσι αστραπιαία. Ο ρυθμός έπεσε ραγδαία και ο αγώνας που στόχευε σε ένα συγκεκριμένο χρόνο, έγινε ένας αγώνας επιβίωσης, κατά κάποιο τρόπο. Οι δύο εναπομείνασες μπάρες δημητριακών έμοιαζαν σαν τον κρυφό μου θησαυρό, που έπρεπε να διαχειριστώ αναλόγως μέχρι το τέλος. Με καλή θέληση, αρκετή υπομονή και επιμονή, η απόσταση ολοένα και μίκραινε. Φίλοι περαστικοί δρομείς μοιραζόντουσαν μαζί μου το λιγοστό φαγητό τους. Κάπου εκεί στην ανηφόρα του Θεολόγου στο 71ο χιλιόμετρο, κεράστηκα ένα παστέλι από ένα φοβερό τύπο με περιποιημένο μούσι. Ήταν υπερπολύτιμη βοήθεια εκεί στα ορεινά της πατρίδας μας και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να χτυπήσω με χαρά και λαχτάρα τις πολυπόθητες κουδούνες.
Όσο νύχτωνε, τόσο πιο κοντά ερχόταν ο τερματισμός. Τότε ήταν που οι σκέψεις και οι μνήμες γίνανε εντονότερες. Όλη η διαδρομή του αγώνα περνούσε από μπροστά μου σαν ατέλειωτη ταινία. Η πρωινή δροσιά, η ανηφόρα της Οξιάς, ο μεσημεριανός ήλιος, το πέτρινο γεφύρι μετά την Τάλια, τα ρέματα, όλα έμοιαζαν τόσο μακρινά, παρότι τα σημάδια τους ήταν ακόμη πάνω μου. Άπειρα τα συναισθήματα τούτης της επίπονης ημέρας. Ότι λάθη μπορεί να έγιναν κατά τη διάρκεια του αγώνα ανήκουν πια στο παρελθόν και το μόνο που ενδιαφέρει το δρομέα εκείνη τη στιγμή, είναι να περάσει τη γραμμή του τερματισμού. Όταν πια συναντά κανείς το δασικό δρόμο στα τελευταία εφτά χιλιόμετρα της διαδρομής, έρχεται όλο και πιο κοντά στην προσωπική του κατάκτηση.
Είναι σίγουρο πως όλοι ανεξαιρέτως, από τον πρώτο αθλητή μέχρι και εκείνον που έριξε την αυλαία, μόχθησαν και καταπονήθηκαν. Πράγμα πολύ λογικό, μιας και σε τέτοιους αγώνες δοκιμάζει κανείς τις δυνάμεις και τα όρια του. Δεν έχει τόση σημασία αν κάποιος τερμάτισε επιτυχώς ή όχι, αλλά ότι έθεσε τον εαυτό του σε μια τέτοια δοκιμασία. Άλλωστε , όσοι δεν κατέκτησαν τον στόχο τους, η Ροδόπη παραμένει εκεί και τους περιμένει στο επόμενο ραντεβού. Τα παρθένα της δάση θα αποτελέσουν για πολλές φορές ακόμα, πεδία αθλητικών εκδηλώσεων.
Σαφέστατα καλό είναι να δώσουμε τα εύσημα στους διοργανωτές του αγώνα για τον άψογο σχεδιασμό. Σε όλους τους αθλητές και τους συνοδούς τους, που πέρασαν ένα γεμάτο τριήμερο στο βουνό και φυσικά στους εθελοντές, μιας και δίχως αυτούς κανένας αγώνας δε θα μπορούσε να υλοποιηθεί.
Κλείνοντας θα ήθελα να αναφέρω πως δεν είμαι αυτός που μπορεί να δώσει συμβουλές για έναν επιτυχή τερματισμό. Δε θα τολμούσα άλλωστε. Όμως παρά τη μικρή μου εμπειρία μπορώ να πω, πως πέρα από την σκληρή δουλειά και την τύχη, τρία είναι τα στοιχεία που θα οδηγήσουν το δρομέα στον τελικό του στόχο ώστε να αγγίξει το όνειρο. Ψυχή, ψυχή και ψυχή.
Έτρεξε, έγραψε, φωτογράφισε (όσο μπορούσε) ο Κώστας Φυλακτός. BIB 249
Το RUNVEL θα το βρείτε και στο FB.
Και ο όπως είπε κι ο αείμνηστος David, “We can be heroes, just for one day”.
