Οι εντυπώσεις μου από κάθε μέρος που επισκέπτομαι, καθορίζονται – καλώς ή κακώς – μέχρι έναν βαθμό από το πού βρισκόμουν ακριβώς νωρίτερα. Στο Μοντεβιδέο πέρασα το τρίμηνο από μέσα Δεκεμβρίου 2018 μέχρι μέσα Μαρτίου, μετά από άλλο τρίμηνο στο Μπουένος Άιρες. Η Πρωτεύουσα της Αργεντινής μπορεί – για διάφορους λόγους – να είναι παντοτινά ριζωμένη στην καρδιά μου, όμως αλήθεια είναι ότι μετά από 90 μέρες εκεί, το διάστημα που πέρασα στο Μοντεβιδέο, κι ειδικά οι πρώτες ημέρες/εβδομάδες, ήταν σαν… χαλαρωτικό μασάζ…
Το Μπουένος Άιρες είναι αχανές, κι ανάλογα με το πού μένεις και πού θέλεις να πας, το πήγαινε-έλα με μέσα μαζικής μεταφοράς μπορεί να αποδειχθεί από μόνο του… ολοήμερη εκδρομή. Αντίθετα, στο Μοντεβιδέο… περπατάς σχεδόν παντού. Οι αποστάσεις είναι μικρές, και για τους τουρίστες ακόμα μικρότερες, μια και τα κάθε λογής αξιοθέατα δεν είναι… διασκορπισμένα όπως στο Μπουένος Άιρες (θεωρητικά μπορείς να περπατήσεις από την Μπόκα στο Παλέρμο, για παράδειγμα, το έκανα, όμως πρέπει να έχεις.. ιδιαίτερη σχέση με το περπάτημα για να το δοκιμάσεις και να το ολοκληρώσεις).
Στο Μπουένος Άιρες, κάθε φορά που κατάστρωνα πλάνο για το πού θα κινούμουν, έπρεπε να είμαι ενήμερος, να έχω διαβάσει τις τελευταίες ειδήσεις, για να ξέρω ποιοι δρόμοι στο κέντρο θα ήταν κλειστοί λόγω διαδήλωσης, ποιοι σταθμοί τού Subte (μετρό) θα ήταν κλειστοί, ποιοι έκαναν απεργία. Στο Μοντεβιδέο, τρεις μήνες, κλειστό δρόμο είδα μόνο στο αποκορύφωμα του καρναβαλιού τους, και η κεντρική λεωφόρος ήταν κλειστή ακριβώς γι’ αυτό, για την παρέλαση των αρμάτων και των καρναβαλιστών.
Στο Μπουένος Άιρες, σε εβδομαδιαία βάση, και το “εβδομαδιαία” το γράφω
χωρίς ίχνος υπερβολής, άλλαζαν οι τιμές (των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής
μεταφοράς, προϊόντων στα σούπερ μάρκετ, της… πίτσας στα Ugi’s –θρυλική αλυσίδα πιτσαριών, όχι λόγω ποιότητας προϊόντος, όσο καλτ προφίλ. Ψάξτε “Ugi’s Pizza” στο facebook, ρίξτε μια ματιά στις τελευταίες 10- 15 αναρτήσεις τους και… αντι-σχόλιά τους σε σχόλια κόσμου, και – με λίγα βασικά Ισπανικά – θα καταλάβετε περί τίνος πρόκειται). Στο Μοντεβιδέο, οι τιμές άλλαξαν μόνο μια φορά, κι ήταν προγραμματισμένο. Οι τιμές υπηρεσιών και κάποιων προϊόντων αναπροσαρμόζονται κάθε αρχές χρόνου, με βάση τον πληθωρισμό. Εννοείται ότι γράφοντας “άλλαζαν οι τιμές” στο Μπουένος Άιρες, εννοώ ότι ανέβαιναν (το αντίθετο θα αποτελούσε εξωπραγματική πρωτοτυπία).
Στο Μπουένος Άιρες, μένοντας στην Μπόκα,
έπρεπε να… έχω τον νού μου
κάθε φορά
που επέστρεφα σπίτι (airbnb) αργά το βράδυ.
Η ιδιοκτήτρια ήταν πολύ ειλικρινής
στην περιγραφή τού καταλύματος που
προσέφερε και της περιοχής στην οποία
βρίσκεται, και σχεδόν δεν σταμάτησε
όλο το τρίμηνο που περάσαμε μαζί να μου
εφιστά την προσοχή σε δρόμους και γωνιές
που θα ήταν καλύτερο να αποφύγω. Γενικά
στο Μπουένος Άιρες υπάρχουν αρκετές
περιοχές που… είναι προτιμότερο να
αποφύγεις, αν δεν έχεις σοβαρό λόγο να
πας. Κι ακόμα και σε πολυσύχναστες
περιοχές στο κέντρο, οι επιθέσεις και
οι ληστείες είναι καθημερινό φαινόμενο.
Μέχρι και ξένοι δημοσιογράφοι έπεσαν
θύματα επίθεσης κατά τη διάρκεια της
συνόδου κορυφής των G20, περιμένοντας
ειδικό λεωφορείο που θα τους μετέφερε
εκεί, σε περιοχή που υποτίθεται ότι τα
μέτρα ασφαλείας ήταν δρακόντεια… Το
Μοντεβιδέο δεν είναι… επί γης ασφαλής
παράδεισος, αλλά ο αριθμός επιθέσεων
με μαχαίρι, ωχριά, σε σχέση με το τι
συμβαίνει στο ασύγκριτα πολυπληθέστερο
Μπουένος Άιρες.
Στην Πρωτεύουσα της Αργεντινής,
μπορεί να είσαι δίπλα στον Λα Πλάτα,
τον ποταμό, όμως μπορείς να περάσεις
εβδομάδες χωρίς να το καταλάβεις, επειδή
η πόλη είναι… μαλωμένη με το παραποτάμιο
μέτωπό της. Υπάρχουν περιοχές που
μπορείς να σταθείς δίπλα στο ποτάμι,
για παράδειγμα στο ανατολικό άκρο μίας
πράσινης έκτασης ακριβώς ανατολικά
τού Πουέρτο Μαδέρο, ή στο Βισέντε Λόπες,
ακριβώς έξω από τα βόρεια όρια της
πόλης, όμως δεν υπάρχει αυτό που υπάρχει
στο Μοντεβιδέο, ένα πλατύ πεζοδρόμιο
μήκους πολλών χιλιομέτρων, χωρίς
διακοπές, στο οποίο μπορείς να περπατήσεις
επί ώρες δίπλα στο νερό, να τρέξεις, να
κάνεις ποδήλατο, να βρεις σκιά κάτω από
δέντρο και απλά να καθίσεις και να…
χαζέψεις το ποτάμι (στο Μοντεβιδέο
είσαι ουσιαστικά στον Ατλαντικό).
Για
να το… κλείνω σιγά-σιγά, λόγω εξάρτησης
από το ποδόσφαιρο, πήγα σε δεκάδες
αγώνες και στις δύο πόλεις. Παρά το ότι
το σπίτι στο οποίο έμεινα στο Μπουένος
Άιρες ήταν στην Μπόκα, πέντε τετράγωνα
από το γήπεδο, τρεις μήνες, δεν μπόρεσα
να πάω ούτε σε ένα παιχνίδι, λόγω της…
“ιδιαίτερης” κατάστασης με τα εισιτήρια
στο Μπομπονέρα. Μπορούσα να πάω σε όποιο
παιχνίδι ήθελα αν ήμουν πρόθυμος να
ξοδέψω πολλά λεφτά για να αγοράσω
εισιτήρια στη μαύρη αγορά, ή μέσω
“πρακτορείων” που δουλεύουν αποκλειστικά
με τουρίστες, όμως λόγω… προσωπικής
φιλοσοφίας, δεν υπήρχε περίπτωση να
κάνω κανένα από τα δύο.
Γενικά, η αγορά εισιτηρίων για τα περισσότερα παιχνίδια ήταν μία… μη ξέγνοιαστη διαδικασία, και υπήρχαν φορές που χρειάστηκε να καλύψω μεγάλες αποστάσεις για να πάω στο ένα συγκεκριμένο σημείο που πουλούσαν εισιτήρια (μέχρι και στο… “εξωτικό” Φλορένσιο Βαρέλα βρέθηκα, στα γραφεία της μικρούλας Ντεφένσα ι Χουστίσια), και να στηθώ σε ατελείωτες ουρές.
Στο Μοντεβιδέο, ακόμα και για αγώνες των μεγαλύτερων ομάδων τους, της
Πενιαρόλ και της Νασιονάλ, για αγώνες τού Λιμπερταδόρες (του ευρωπαϊκού Τσάμπιονς Λιγκ), το μόνο που είχα να κάνω ήταν να βάλω σαγιονάρες, να μπω στο ασανσέρ, να κατέβω στο ισόγειο της πολυκατοικίας μου (ξανά airbnb), και να αγοράσω όποιο εισιτήριο ήθελα για όποιον αγώνα ήθελα σε κατάστημα από εκείνα στα οποία μπορείς να κάνεις χίλια δύο πράγματα, από το να αγοράσεις εισιτήρια θεαμάτων, μέχρι να πληρώσεις λογαριασμούς και να κάνεις συνάλλαγμα. Υπάρχουν τουλάχιστον δύο τέτοιες αλυσίδες, με αμέτρητα σημεία εξυπηρέτησης σε ολόκληρο το Μοντεβιδέο.
Επιστρέφοντας σε εκείνο που έγραψα στην πρώτη παράγραφο, τις πρώτες
εβδομάδες στην Πρωτεύουσα της Ουρουγουάης τις χάρηκα επειδή αισθανόμουν ότι… είχα κατεβάσει ταχύτητα (μετά το από πολλές απόψεις κουραστικό Μπουένος Άιρες), ότι ήμουν σε μία πολύ χαλαρή πόλη, εύκολη στην “εξερεύνησή” της, χωρίς καθημερινές αρνητικές εκπλήξεις, μία πόλη
στην οποία τα… αυτονόητα, γίνονται, τα χαίρεσαι, εύκολα.
Είχα την αίσθηση ότι ήμουν σε μία πόλη στην οποία οι Αρχές ήταν εκεί για να λύνουν προβλήματα, αίσθηση που μου δημιουργήθηκε παρακολουθώντας καθημερινά τα νέα, και βλέποντας με τα μάτια μου τις λύσεις που βρίσκονταν σε προβλήματα που προέκυπταν.
Αντίθετα, στο Μπουένος Άιρες, αισθανόμουν επί 90 μέρες ότι οι άνθρωποι που είχαν δύναμη στα χέρια τους, από τον πρόεδρο της χώρας μέχρι την αστυνομία, τους επικεφαλής συνδικαλιστικών οργανώσεων και τους ανθρώπους που διοικούν το ποδόσφαιρο στη χώρα, λάτρευαν να επιλύουν γελοία προβλήματα που οι ίδιοι είχαν δημιουργήσει, ξεκινώντας από το Α, περνώντας από το Ε και το Ζ, απλά και μόνο για να επιστρέψουν την τελευταία στιγμή, “θριαμβευτικά”, στο Α. Οι κάτοικοι του Μπουένος Άιρες είναι συνηθισμένοι να ζουν έτσι, να βρίσκουν καθημερινά λύσεις σε ξαφνικά προβλήματα ξεγλιστρώντας μέσα από σχισμές. Προσωπικά, σε τρεις μήνες, εξαντλήθηκα.
Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι παρά τα όσα μόλις έγραψα, στο Μπουένος Άιρες θα επέστρεφα… χθες. Στο Μοντεβιδέο, δεν αισθάνομαι την τρελή ανάγκη να ξαναπάω. Πείτε με και μαζοχιστή. Για να είμαι πιο ακριβής, αν ξαναπήγαινα για έναν μήνα σε εκείνη την περιοχή, θα περνούσα 28 μέρες στο Μπουένος Άιρες, και θα πήγαινα στο Μοντεβιδέο για ένα διήμερο. Οι λόγοι γι’ αυτό, χρειάζονται ξεχωριστό ολόκληρο κείμενο, το ίδιο μακρύ με αυτό που μόλις διαβάσατε. Αν δεν μπορείτε να αντισταθείτε σε κάτι (φαγητό, συνήθεια, παρέα) που ξέρετε ότι κατά βάθος σάς κάνει κακό, αλλά συνεχίζετε να το απολαμβάνετε, έστω και ένοχα, έχετε μία ιδέα των λόγων που θα αράδιαζα σε εκείνο το ατελείωτο ξεχωριστό κείμενο…
Όσο για τον τίτλο, το Μπουένος Άιρες και το Μοντεβιδέο μου φαίνονται δίδυμα από πολλές απόψεις, το πώς μιλούν Ισπανικά (τα… περίφημα “rioplatense” τους), φυσιογνωμικά (αν και στο Μοντεβιδέο και γενικά στην Ουρουγουάη υπάρχουν και απόγονοι Αφρικανών σκλάβων), το πώς λατρεύουν το “μάτε” τους (αγαπημένο ρόφημα – και πολλά περισσότερα από απλό ρόφημα – Αργεντινών και Ουρουγουανών), τα “ασάδος” τους (να ψήνουν τοπικά κρέατα για τα οποία περηφανεύονται), τον “αρρωστημένο” έρωτά τους με το ποδόσφαιρο, την καταγωγή τους (όσα Ισπανικά επίθετα βλέπεις, άλλα τόσα ιταλικά παρατηρείς), μέχρι και τους ίδιους εθνικού ήρωες έχουν (πάνω-κάτω). Τα κοινά των δύο διδύμων είναι τόσα που ώρες-ώρες αναρωτιέσαι γιατί το Μπουένος Άιρες και το Μοντεβιδέο είναι Πρωτεύουσες ξεχωριστών χωρών, και όχι μεγαλουπόλεις τής ίδιας χώρας…
Ταυτόχρονα όμως, τα δίδυμα είναι και πολύ διαφορετικά, μετά τον…διαχωρισμό τους στη γέννα. Μπουένος Άιρες και Μοντεβιδέο, Αργεντινή και Ουρουγουάη γενικά, εξελίχθηκαν διαφορετικά, το καθένα με τον δικό του χαρακτήρα, το Μπουένος Άιρες πιο πομπώδες, φωνακλάδικο, έτοιμο να στήσει “κιλόμπο” (φασαρία) στα καλά καθούμενα, με μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, και το Μοντεβιδέο πιο… χαμηλών τόνων, πιο ήσυχο, πιο χαλαρό, ταπεινό.
Τόσο όμοια και ταυτόχρονα τόσο διαφορετικά…
Υ.Γ : Η φωτογραφία εξωφύλλου είναι από το Μοντεβιδέο, αργά το απόγευμα, χαλαρά δίπλα στο ποτάμι
COMMENT (1)
Αθηνά
()
πολύ ωραίο άρθρο! όσο για τον “μαζοχισμό” που αναφέρεις, καταλαβαίνω ακριβώς τι εννοείς νιώθοντας το ίδιο μετά από το ταξίδι μου στο Ριο Ντε Τζανέιρο..